LAS - Co nam może dać?

2021-04-09

Spacer po lesie z perspektywy podstawy programowej

Zgodnie z nową, obowiązującą podstawą programową z 2017 roku uczeń wczesnoszkolny efekty swojej nauki powinien osiągać realizując różnorodne, wielokierunkowe aktywności. Aby jednak zachować przejrzystość opisu zakres wiedzy i umiejętności, jakie powinien opanować uczeń na tym etapie edukacji, przydzielono konkretnym dyscyplinom naukowym:

Edukacja polonistyczna.
Edukacja matematyczna,
Edukacja społeczna
Edukacja przyrodnicza
Edukacja plastyczna
Edukacja techniczna
Edukacja informatyczna
Edukacja muzyczna
Wychowanie fizyczne
Edukacja językowa (język angielski)
Etyka

Przedstawienie efektów kształcenia w odniesieniu do dyscyplin naukowych jest pewnego rodzaju konwencją. Proces kształcenia na tym etapie powinien mieć charakter zintegrowany, a nie przedmiotowy. [Dz.U. 2017 poz. 356 s. 33]

W ramach edukacji przyrodniczej uczeń powinien rozpoznawać i wyróżniać cechy ekosystemów takich jak: łąka, jezioro, rzeka, morze, pole, staw, las, las gospodarczy, a także określać ich elementy składowe oraz funkcje. [Dz.U. 2017 poz. 356 s. 40]

Chyba każdy rodzic był na spacerze z dzieckiem w lesie. Czy to jednak wystarczy, żeby odhaczyć ten element podstawy programowej jako zrealizowany? Raczej nie. Z drugiej strony taki spacer przy odrobinie wysiłku może przerodzić się w fantastyczną "lekcję" wykraczającą znacznie poza obszar edukacji przyrodniczej.

Las - Co nam może dać?

W trakcie spaceru po lesie możemy:

stworzyć piękny opis przyrody próbując użyć jak najwięcej przymiotników (edukacja polonistyczna),
liczyć gatunki drzew i porównywać, który zbiór jest większy (edukacja matematyczna),
zastanowić się nad zasadami zachowania w lesie oraz tym, jaki wpływ ma człowiek na przyrodę (edukacja społeczna i etyka),
techniką frotażu przenieść blaszki liści na papier (edukacja plastyczna),
zebrać patyki czy kamienie, które w domu wykorzystamy do zbudowania procy, czy makiety lasu (edukacja techniczna),
skorzystać z aplikacji Lasów Państwowych, która pomoże nam w rozpoznawaniu gatunku drzew po ich liściach (edukacja informatyczna),
słuchać śpiewu ptaków próbując rozpoznać "wykonawcę" (edukacja muzyczna), nazywać to, co zobaczymy w języku angielskim (edukacja językowa).

O wychowaniu fizycznym nie wspominam, bo to się podczas spaceru rozumie samo przez się ;)

Jako że mam skłonność do zbaczania z tematu, po tym i tak przydługim wstępie, chciałabym się przede wszystkim skupić na tym, jak możemy wykorzystać zwykły spacer po lesie do poszerzenia wiedzy dziecka (ale i naszej) właśnie w zakresie przyrodniczym. Co zabrać ze sobą do lasu, po jakie książki sięgnąć i gdzie w Internecie szukać dodatkowych, rzetelnych i jednocześnie ciekawych materiałów. Może dla części z Was, będą to oczywiste oczywistości. Ja jednak jeszcze do niedawna na myśl o kolejnej wycieczce do lasu czułam lekki przesyt, teraz nie mogę się doczekać kiedy ponownie wyrwiemy się do lasu obejrzeć go z innej perspektywy.

Co zabrać na wycieczkę do lasu? - Torba przyrodnika

Zainspirowana lekturą fantastycznej książki Katarzyny Konieczny Czasoprzestrzenie, czyli jak uczyć historii i przyrody postanowiłam w ślad za Kasią przygotować dla moich małych przyrodników torbę przyrodnika, w której znajdą się:

Notes i ołówek

Zdecydowałam się na notes wielkości zeszytu z tym, że na sprężynie i w twardej oprawie, która będzie jednocześnie podkładką. Dzięki temu, że notes ma czystą okładkę z masy papierowej, będziemy mogli go samodzielnie udekorować.

Być może na dłuższą wyprawę pokusimy się o zestaw do stworzenia scrapbooka z podróży. Na mniejsze wycieczki wystarczy ołówek. Chociaż warto także rozważyć przy okazji któregoś spaceru do lasu zabranie kredek, a może nawet farb i sztalugi, żeby urządzić mini plener malarski :)

Lupa i pęseta do badania i poznawania tego, co małe

Lupa taka tradycyjna do ręki

i/lub

pojemnik ze szkłem powiększającym, do którego można ostrożnie za pomocą pęsety włożyć badany obiekt,

to przyrządy, które zdecydowanie mogą się przydać w lesie.

Warto także mieć ze sobą mały zamykany pojemniczek lub torebkę strunową. Dzięki temu łatwiej będzie zebrane okazy w bezpieczny sposób przetransportować do domu.

Lornetka do badania i poznawania tego, co daleko lub wysoko

Małym przyrodnikom do obserwacji koron drzew z pewnością przyda się także lornetka. Myślę, że na początek nie musi to być coś bardzo profesjonalnego, jednak odpowiedniego do małych rąk, a niekiedy także roztargnionej głowy.

Kalejdoskop

A gdybyście chcieli zobaczyć las z nieco innej perspektywy to polecam kalejdoskop dla dzieci marki Londji ze szklaną, wypukłą soczewką. Taki kalejdoskop tworzy wyjątkowe obrazy i może posłużyć do wielu eksperymentów ze światłem.

Latarka

Kto, jak nie świetlik, wie najlepiej, jak rozjaśnić ciemną noc :) Wytrzymała, łatwa do uchwycenia latarka dla dzieci marki Melissa & Doug oświetli wiele fantastycznych dziecięcych wypraw.

Kompas

Kieszonkowy kompas z zegarem słonecznym przyda się do określenia kierunku oraz czasu powrotu z wycieczki do domu :)

Co jeszcze zabrać ze sobą na wycieczkę do lasu?

Co zabrać do lasu? Źródło: lasy.gov.pl

Książki dla dzieci o lesie

Do plecaka przyrodnika można oczywiście spakować wiele różnych przedmiotów. Jednak bardzo ważnym elementem wyposażenia młodego przyrodnika będą jeszcze książki o lesie, które zabierzemy ze sobą na wycieczkę lub przestudiujemy w domu.