Liczby i matematyka w książkach dla dzieci
Dobre książki dla dzieci o liczbach czy innych pojęciach matematycznych mogą im pomóc opanować pewną wiedzę, ale co ważniejsze pomogą im zbudować przekonanie, którego brakuje nawet niektórym dorosłym, że matematyka nie jest trudna, a wręcz przeciwnie – praktyczna i zabawna. Uważam, że umiejętne wplatanie w książki dla dzieci pojęć matematycznych, których może nie zrozumieją dosłownie, ale na swój dziecięcy sposób poczują, czy sobie wyobrażą, pozwoli w ich głowach zbudować cieniutkie połączenia neuronalna, które w odpowiednim momencie się umocnią. Dlatego lubię wyszukiwać i czytać ze swoimi dzieciakami książki z matematyką w tle, a tu postaram się je zebrać.
Książki dla dzieci o liczbach w formie wierszyków, rymowanek
"Liczby" Elżbieta i Witold Szwajkowscy wyd. Wilga
Książka dla dzieci “Liczby” autorstwa Elżbiety i Witolda Szwajkowkich składa się z 10 wierszyków opisujących liczby od 1 do 10. Do każdej liczby jest też odpowiednia, nawiązująca do wiersza ilustracja oraz zagadka. Na końcu książki jest zadanie, które polega na dopasowaniu liczb do ich wartości na kostce oraz wierszyk ze wszystkimi liczbami.
Poprzez skojarzenie liczb ze zwierzętami i przedmiotami codziennego użytku dzieciom będzie łatwiej zapamiętać kształt cyfr.
Ilustracja z liczbą 10 zainspirowała nas w pierwszej kolejności do zbudowania własnych klockowych dziesięcioelementowych węży, a następnie do stworzenia wszystkich omówionych w książce liczb od zera poczynając, a na dziesięć kończąc. Właściwie to na tym się nie skończyło, ponieważ następnie nasze klockowe liczby sfotografowałyśmy, a ze zdjęć powstał album do ponownego być może już samodzielnego budowania klockowych liczb:
View this post on Instagram
"Liczypieski" Ewa Kozyra-Pawlak wyd. Nasza Księgarnia
Cudowna książka pod każdym względem. Bardzo ładne ilustracje zrobione z skrawków materiałów. Świetny rymowany tekst. Książka z fabułą, która uczy nie tylko liczb od 1 do 10, ale także miłości do zwierząt, szacunku do różnorodności. Szczerze zachęcam do odwiedzenia Psopotu :)
Pewnego dnia w parku, na słupku,
w pewnym miłym nadmorskim mieście
pojawiło się ogłoszenie
takiej oto niezwykłej treści:
Przygarnę psa...
lub nawet psy dwa,
lecz nie więcej,
bo mój dom więcej psów
nie pomieści.
Czekam dzisiaj o piątej
na Kociej. Numer dziesiąty.
Liczypieski dwa
Liczypieski na ul. Kociej
Książka o liczbach dla najmłodszych
“Moja pierwsza książka o liczbach” Eric Carle wyd. Tatarak
Mój stosunek do tej książki o liczbach można określić jako zmienny. Na początku byłam nią zachwycona, później uważałam, że jednak jest trochę na wyrost i nie bardzo interesuje Alę, a teraz nasze relacje się unormowały i książka jest używana zarówno przez Alę (4 lata) jak i Krzysia (2 lata). Powiedziałam “używana”, a nie “czytana” czy “oglądana”, ponieważ książka Erica Carla to tak naprawdę zabawa w dopasowywanie obrazków z owocami do liczb. Trudno to opisać słowami, więc najlepiej sami zobaczcie:
Książki dla dzieci z pomysłami na zabawy matematyczne
"Matematyka ze sznurka i guzika" Kristin Dahl i Mati Lepp wyd. Zakamarki
Wyjątkowa książka pełna pomysłów na zabawy matematyczne dla starszych przedszkolaków i uczniów wczesnoszkolnych. Zabawy pozornie niezwiązane z matematyką uczą dzieci takich pojęć i umiejętności jak zbiory, kombinatoryka, kształty, mierzenie długości, mierzenie objętości, ważenie, cyfry i liczby parzyste i nieparzyste, większe i mniejsze, dodawanie, ciągi. To tylko brzmi strasznie, ale ostatecznie nie ma w tym nic trudnego. Za to jest dużo zabawy, a to dzieci uwielbiają.
"Liczymy na spacerze. Matematyka na każdą pogodę" Emma Adbage wyd. Zakamarki
Kolejna wyjątkowa książka dla dzieci i rodziców, aby wspólnie odkrywać świat liczb i matematyki. Zaproponowane przez autorkę zabawy matematyczne przewidziane są do zrealizowania na dworze. Podział książki na pory roku bardzo usprawnia znalezienie zabawy, którą faktycznie możemy w danym czasie zrealizować. Na końcu książki mamy dwa rozdziały poświęcone dodawaniu i odejmowaniu oraz mnożeniu i dzieleniu.
Książki fabularne z matematyką w tle
"Geometria Faraona" Anna Cerasoli wyd. Adamada
Ostatnimi czasy jest to mój numer jeden w rankingu książek dla dzieci o matematyce. Wciągająca fabuła, dzięki której dzieci poznają lepiej kwadrat, okrąg, a także… Egipt. Autorce udało się nawet wyjaśnić w ciekawy i intuicyjny sposób dość trudne pojęcia takie jak kąt prosty czy przekątna. Opisane zadania geometryczne można z sukcesem zrealizować samemu w domu już z czterolatkiem, co też uczyniłyśmy.
Geometria faraona – Przekątna
Jakiś czas temu, zupełnie przypadkowo, razem z Alą omówiłyśmy sobie zagadnienie przekątnych w prostokącie. Zdaje mi się, że zaczęło się od dziurkowania pinezkami imienia Ali napisanego na kartce położonej na tablicy korkowej, ale w sumie nie mam pewności. W każdym razie skończyło się na wyznaczaniu środka prostokąta.
Jaka więc była moja radość, gdy w książce o Egipcie trafiłam na inne pomysły na naukę geometrii z przedszkolakiem przy użyciu sznurka. Bo tak, książka “Geometria faraona” to również fascynująca opowieść o fascynującym kraju. Nasz Maluch dowie się z niej o corocznym wylewaniu Nilu i wynikających z tego korzyściach dla rolników, pozna symbole Egiptu – kota (boginię Bastet), skarabeusza, piramidę, dowie się, że papier wytwarzany z trzciny to papirus i wiele więcej. W kwestii geometrii podobnie jak my pozna przekątne, ale w tej historii pomogą one wyznaczyć środek piramidy.
Geometria faraona – Okrąg i Koło
Dowie się jak narysować koło czy raczej linię niesprzeczkę, aby zagrać w “zdobądź flagę”. Aby ją narysować, myśmy zestaw od przekątnej, czyli tablicę korkową, pinezki i sznurek wzbogaciły o flamaster i kartę, i tak powstał nasz całkiem (nie)równy okrąg. Jeśli otrzymany okrąg pokolorujecie w środku, to w ten magiczny sposób uzyskamy koło.
Geometria faraona – Kwadrat
Najwięcej jednak uwagi w książce poświęcono kwadratom i choć dla nas to, jak wygląda kwadrat i jak go narysować, jest dość oczywiste, to jednak kiedyś takie oczywiste nie było, bo jak się tak zastanowić, to w naturze znaleźć kwadrat wcale nie jest łatwo. Za to koło już tak. wystarczy spojrzeć w niebo. Czym więc jest kwadrat, ta nienaturalna figura? Jak to dobrze opisano w książce, kwadrat to taki wyjątkowy prostokąt, co ma wszystkie boki równe i taki wyjątkowy romb, co ma wszystkie kąty proste. Odpowiednie ilustracje i nawiązanie do przykładu z życia i nasz Maluch nawet nie wie, kiedy poznaje pojęcie zbiorów. Te umiejętne wprowadzanie pojęć matematycznych bez ich nazywania to coś, co w tej książce urzekło mnie najbardziej.
Geometria faraona – Kąt prosty
Jak w takim razie autorka książki poradziła sobie z dość trudnym zagadnieniem kąta prostego? Myślę, że całkiem sprytnie. Zamiast wdawać się w zawiłe i ostatecznie w ogóle niezrozumiałe dla Maluchów wyjaśnienia, dała im narzędzie, aby same zbudowały kąt prosty i go “poczuły”.
Sznurek przygotowałam sama z niewielką asystą Ali, ponieważ dla samego Malucha będzie to raczej zbyt trudne. Żeby go przygotować warto wykorzystać sznurki w różnych kolorach, ale ostatecznie nie jest to konieczne. Myśmy użyły kolorowej muliny. Na każdym sznurku zawiązujemy supełki w tej samej odległości – u nas to 2,5cm. Jak się okazało jest to odległość idealna dla małych rączek, a przy okazji można spróbować zapamiętać, że 2,5cm to tyle co 1 cal, czyli dokładnie tyle ile wzrostu miała Calineczka.
"Wielkie odkrycie Bubal" Anna Cerasoli wyd. Adamada
Przyznaje, trochę się obawiałam, że autorka “Geometrii faraona” nie utrzyma poziomu i “Wielkie odkrycie Bubal” nie będzie już tak dobre, ale myliłam się i to bardzo. Książka jest rewelacyjna. Ala nie chciała, żebym robiła przerwy w czytaniu. Fabuła urocza i pouczająca, a element matematyki wprowadzony tak naturalnie, że aż genialnie! Dzięki tej książce zapoznanie dzieci z liczbami rzymskimi będzie jedynie skutkiem ubocznym w rozwiązaniu owczego problemu Babul.
Rozdział o jaskiniowcach z książki “Matematyka ze sznurka i guzika” nieco nawiązuje do tej książki, ale bardziej go uzupełnia niż zastępuje.
Fragmenty książki udostępnione przez wydawcę nie pokazują głównego fragmentu, ja też go nie zdradzam ;)
"Symetria kiełbasy czyli spacer po świecie geometrii" Anna Cerasoli wyd. Adamada
Kolejna książka Anny Ceresolii tym razem skierowana do dzieci szkolnych. Autorka i tutaj fantastycznie wplata ciekawostki i pojęcia matematyczne w historie z życia Filipa i jego dziadka.
"Poczytam Ci, mamo. Elementarz matematyczny" Beata Ostrowicka wyd. Nasza Księgarnia
Fantastyczny zbiór krótkich opowiadań poruszających masę zagadnień matematycznych od liczb poczynając poprzez wierzenie, ważenie, zbiory, dodawanie, odejmowanie, figury geometryczne i wiele innych.
Jest to książka, którą zdecydowanie warto mieć w domowej biblioteczce, bo będzie się do niej często wracać. Na początku można ją czytać razem z dzieckiem, aż z czasem dziecko będzie ją czytać samo.
W książce dodatkowo jest kilka zadań do skopiowania i wykonania przez dziecko. Na końcu jest też praktyczny indeks zagadnień matematycznych dzięki czemu będzie łatwiej odnaleźć opowiadanie, które wpasowuje się w omawiany w domu, przedszkolu czy szkole temat.
Książki dla rodziców o nauce matematyki dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym
"Dziecięca matematyka – dwadzieścia lat później" Edyta Gruszczyk-Kolczyńska i Ewa Zielińska wyd. Bliżej Przedszkola
"Dziecięca matematyka – dwadzieścia lat później" to książka dla rodziców i nauczycieli starszych przedszkolaków napisana przez guru dziecięcej matematyki. Jest to więc pozycja, której nie mogło w tym zestawieniu zabraknąć.
Publikacja zawiera cele i treści kształcenia dla wszystkich obszarów edukacji matematycznej realizowanej w domu i w przedszkolach, z uwzględnieniem podstawy programowej. Każdy obszar edukacji jest omawiany w osobnym rozdziale.
Na początku przedstawiono prawidłowości psychologiczne i pedagogiczne dotyczące danego obszaru wspomagania rozwoju umysłowego dzieci i kształtowania wiadomości i umiejętności matematycznych. Następnie omówiono treści kształcenia i podano komentarze metodyczne z opisami ćwiczeń, sytuacji zadaniowych, zabaw i gier. Rozdziały te tym różnią się od swoich pierwowzorów, że zawierają wyniki badań naukowych i doświadczenia pedagogiczne gromadzone w ciągu minionych dwudziestu lat.
Prowadzenie edukacji matematycznej w domu i w przedszkolu według zaleceń zawartych w tej książce zapewni dzieciom lepsze efekty w szkole, nie tylko w edukacji matematycznej.
"Matma inaczej, czyli pomysły na przełamanie lekcyjnej rutyny" Joanna Świercz wyd. Nowik
W "Matma inaczej, czyli pomysły na przełamanie lekcyjnej rutyny: autorka prezentuje, jak wyglądają prowadzone przez nią lekcje matematyki dla uczniów w wieku 10–15 lat. Autorka pokazuje i podpowiada, jak realizować trudne a czasem i nudne tematy, czytelnik znajdzie tu też metody, do wykorzystania podczas lekcji powtórzeniowych. Zacznijcie je stosować, a sami zobaczycie jak bardzo zajęcia mogą się zmienić. Przekonajcie się, w jaki sposób można wykorzystać różnorakie narzędzia – i te najnowocześniejsze jak tablet czy smartfon, czy te bardziej „tradycyjne” – karty matematyczne, kości albo zaadaptowane na potrzeby zajęć gry planszowe, a nawet… packi na muchy.
